Hyper-V Manager konsolu üzerinden gerçekleştirdiğimiz “sanal makine düzenleme işlemleri” ni incelemeye devam ediyoruz.
Hardware bölümünden müdahale edebileceğimiz bir diğer donanım IDE Controller dır.
Gördüğünüz gibi 2 adet IDE Controller çalışıyor. IDE Controller 0 üzerinde “Hard Drive” isimli bir disk var. Bu disk bizim system diskimiz yani sanal işletim sistemi bu disk üzerinde çalışıyor.
IDE Controller 1 ise DVD sürücüsünün bulunduğu Controller durumunda.
Bu Controller lar üzerinde istediğimiz ekleme-çıkartma işlemini yapabiliriz. Örnek olması açısından IDE Controller 0 ‘a yeni bir DVD sürücü ekleyelim.
Yukarıdaki şekilde Add dedikten sonra DVD sürücümüz ekleniyor.
Oluşturduğumuz bu sanal DVD sürücüsünü, bir ISA dosyasına bağlayabileceğimiz gibi fiziksel bir DVD sürücüsüne de bağlayabiliriz.
Aynı şekilde IDE disk te eklemek mümkün.
Yine Hardware bölümünde, aşağıda kırmızı çerçeve içine aldığım SCSI Controller ve Network Adapter donanımlarını daha önce biz eklemiştik ve bunlar üzerinde neler yapılabileceğine bakmıştık. Bu nedenle tekrar girmiyorum.
Yine Hardware bölümü seçeneklerinden olan COM1 ve COM2 portlarının davranışını belirleyebiliyoruz. Default olarak 2 com portu ekli şekilde gelir. İstersek kaldırabiliriz.
Hardware bölümünün son ayarı ise Diskette Drive
“Virtual floppy disk” seçeneği ile, hard disk üzerinde duran VFD uzantılı bir dosyayı disket sürücüsüne koyabiliriz.
Management bölümündeki ayarlar ile devam edersek,
İlk seçenek Name
Bu bölümde sanal makinemizin Hyper-V Manager konsolunda görünen ismini değiştirebiliriz. (Dikkat edin, bilgisayar ismi değil, sanal makine ismi). Eğer istersek bu makineye özel bir not ekleyebiliriz.
Integration Services bölümünde çeşitli servisler göreceksiniz.
Daha önceki makaleleri hatırlarsanız, sanal işletim sistemi kurulumunda Integration Services’i yüklemiştik. İşte bu servisler, o yüklemeden sonra gelen ve fiziksel makine ile sanal makine arasındaki etkileşimde çeşitli görevleri üstlenen servisler. Bu servisleri ilerleyen günlerde ayrıntılı olarak ele alacağız.
Management bölümündeki bir diğer ayar ise Snapshot File Location dır.
Alacağımız snapshot ların nerede depolanacağını belirleyebiliyoruz.
Management bölümünde ki diğer önemli iki ayaraise, Automatic Start Actions ve Automatic Stop Actions
Automatic Start Actions bölümünde, sanal işletim sistemlerinin Automatc Strat davranışını belirleyebiliyoruz.
Bu seçenekleri örnekler ile incelersek;
Nothing : Eğer bir sanal makine için bu seçenek seçili ise, fiziksel sunucu (yani hyper-v sunucusu) restart olduğunda veya tamamen kapanıp açıldığında; eğer fiziksel sunucu kapanmadan önce sanal işletim sistemi açık durumda olsa bile, fiziksel sunucu yeniden başladığında sanal işletim sistemi otomatik olarak başlamaz.
Automatically start if it was running when the service stopped : Eğer bir sanal makine için bu seçenek seçili ise, fiziksel sunucu (yani hyper-v sunucusu) restart olduğunda veya tamamen kapanıp açıldığında; eğer fiziksel sunucu kapanmadan önce sanal işletim sistemi açık ise, otomatik olarak yine start olur. Eğer fiziksel sunucu kapanmadan önce sanal işletim sistemi kapalı ise, yine kapalı durumda bekler.
Always start this virtual machine automatically: Eğer bir sanal makine için bu seçenek seçili ise, fiziksel sunucu (yani hyper-v sunucusu) restart olduğunda veya tamamen kapanıp açıldığında; sanal işletim sisteminin açık yada kapalı olması önemsizdir, her durumda yine otomatik olarak start duruma geçer.
Automatic Start Delay ayarı ise, sadece Automatically start if it was running when the service stopped ve Always start this virtual machine automatically seçenekleri ile birlikte kullanılabilir. Burada belirleyeceğimiz saniye cinsinden süre ile, bu ayarlardaki davranışların ne kadar gecikme ile başlayacağını belirleyebiliyoruz.
Ör: bir sanal makine için Always start this virtual machine automatically seçeneğini seçtik ve Stratup Delay değeri olarak 180 verdik.Bu durumda fiziksel sunucumuz bir şekilde kapanıp açılırsa, sanal makinemiz fiziksel sunucu açıldıktan 180 saniye sonra start olacaktır.
Management bölümündeki son ayar ise Automatic Stop Actions.
Bu bölümde ise fiziksel sunucumuz kapanırken (shut down yani normal kapanış şekli), sanal makinelerimiz için davranış durumu belirleyebiliyoruz.
Yine örnekler ile incelersek;
Save the virtual machine state: Fiziksel sunucuya shutdown komutunu verdiğimizde, sanal işletim sistemi üzerindeki tüm işlemler kayıt edilir. (Ör: Açık olan pencereler, o an yapılan işlemler, çalışmalar vs..) Daha sonra fiziksel sunucumuz yeniden açıldığında ve sanal makinemiz de strat olduğunda, kapanmadan önceki durumuna gelir. Yani sanal makine üzerindeki tüm açık pencereler ve çalışmalar aynen geri gelir.
Turn off the virtual machine: Fiziksel sunucuya shutdown komutunu verdiğimizde, sanal işletim sistemi üzerindeki hiçbir şey kayıt edilmez ve hemen TurnOff yapılır. Yani sanal makinemizin fişini çekmek gibi bir şey.
Shutdown the guest operating system: Fiziksel sunucuya shutdown komutunu verdiğimizde, sanal makine üzerindeki işletim sisteminede shutdown komutu gönderilir. Yani “bilgisayarı kapat” menüsünü kullanıyor gibi sanal işletim sistemi shutdown edilir. Daha sonra fiziksel sunucu kapatılır.
Automatic Start Actions ve Automatic Stop Actions ayarlarının sanal makineler üzerinde çalışması için, Integration Services’in sanal sistem üzerinde çalışıyor olması gerekiyor.
Ayrıca Automatic Start Actions ve Automatic Stop Actions davranışları birbiri ile dolaylıda olsa bağlantılıdır. Bir bütün olarak düşünülmesi gerekir.
Evet böylece Settings… bölümü ayarlarını tamamlamış olduk. Diğer ayarlar ile devam edersek;
Bu noktadan sonraki ayarlar, sanal makinenin açık yada kapalı olmasına göre değişiyor.
Bu nedenle öncelikle sanal makine açık durumdayken gelen ayarlar ile devam ediyoruz.
Yukarıdaki üç seçenek;
Turn Off… : Sanal makineyi sanki fişini çekmişiz gibi kapatır yani TurnOff yapar.
Shut Down… : Öncelikle sanal makine üzerinde çalışan işletim sistemini kapatır, daha sonra sanal makine kapatılır.
Save : Sanal Makine üzerinde yapılan tüm işlemler kayıt edilir. Sanal makine yeniden start edildiğinde kaldığı yerden devam eder.
Diğer iki ayar ise aşağıdaki Pause ve Reset
Pause: Sanal makineyi durdurur. Üzerinde çalışan sanal işletim sistemi yanıt vermez ve kullanılamaz. Ancak sanal makine yada sanal işletim sistemi kapanmaz, sadece beklemeye alınır. Resume komutunu verince, yeniden ve kaldığı yerden kullanılabilir duruma geçer.
Reset: Bilgisayar üzerindeki rest tuşu gibi düşünebilirsiniz. Sanal makineyi resetler ve sanal makine yeniden başlar.
Bir diğer önemli komut ise Snapshot komutudur.
Snapshot komutunu verdikten sonra, saniyeler içinde ve çalışan sistemde kesinti olmadan bir yedeği alınıyor.
Snapshot ın nereye alındığını ise daha önce belirlemiştik. Snapshot işleminden sonra görüntü aşağıdaki gibi olur.
Bu şekilde bir çok snapshot alabiliriz.
Eğer seçmiş olduğumuz sanal makine için alınmış bir yada daha fazla snapshot var ise, aşağıdaki Revert seçeneği de aktif olur.
Revert seçeneği ile, en son alınan snapshot ‘a hızlıca geri dönebiliriz.
Diğer snapshot lardan birisine geri dönmek istersek, üzerine sağ tıklayıp Apply dememiz yeterli. Saniyeler içinde geri dönülür.
Snapshot lar için uygulanabilecek diğer komutlarda yukarıda görünüyor.
Rename : Snapshot ismini değiştirebiliriz.
Delete Snapshot : Seçili snapshot ‘ı siler
Delete Snapshot Subtree : Seçili snapshot’ı ve onun altındaki tüm snapshot ları siler.
Rename seçeneği ile, sanal makinemize yeni bir isim verebiliriz.
Şimdi de sanal makinemiz kapalı iken aktif olan ayarlar ile devam ediyoruz.
Start komutu, kapalı olan sanal makineyi start eder.
Altında bulunan Snapshot ve Revert komutlarından az önce bahsettik.
Export komutu ise sanal makinemizi dışarı vermek için kullanılır.
Export komutuna tıkladığımızda, bizden bir path belirlememiz istenir.
Export Path ‘ı belirledikten sonra Export diyerek işlemi başlatırız.
Peki bu ne işe yarar? Örneğin 1nci Hyper-V sunucumuz üzerinde çalışan sanal makinemizi, export ettikten sonra başka bir Hyper-V sunucusuna import edebiliriz. Nasıl import edileceğine ise daha önceki bölümlerde değinmiştik.
Farklı taşıma yöntemleride mevcut (Ortak bir storage üzerinde quick migration gibi) ancak bunları ilerleyen gönlerde inceleyeceğiz.
Rename seçeneğinde de daha önce bahsetmiştik.
Bahsedeceğimiz son seçenek olan Delete… komutu ise sanal makineyi silmek için kullanılır.
Bu komut sadece sanal makineyi ve konfigürasyon ayarlarını siler. Ancak sanal makineye bağlı olan sanal diskler ve içerisindeki veriler kalır.
Evet, bahsedeceklerimiz bu kadar.
Altına çizmek istediğim nokta ise şudur; bu ayarların hepsi, sadece seçili olan sanal makine üzerinde geçerlidir. Buna dikkat ediyoruz.
Bir başka Hyper-V makalesinde görüşmek üzere.
Serhat AKINCI – IT Professional
