Cluster Continuous Replication (CCR) uygulaması Microsoft Exchange Server 2007’nin yüksek erişebilirlik yâda servis işlevselliğinin sürekliliğini sağlamak için tasarlanmış bir teknolojidir. Cluster Continuous Replication Exchange Server 2007 Mailbox Server rollerinin yüklü olduğu sunucularda uygulanabilen yüksek erişebilirlik ve servis sürekliliği sağlayan uygulamasıdır.
Cluster Continuous Replication’ın sağladığı çözümler aşağıdaki gibidir;
– Özel bir donanıma gerek duymaz
– Paylaşılmış bir depolama birimine ihtiyaç duymaz
– Cluster bünyesindeki sunuculardan birisinde bir sorun oluşursa sistem çalışır
– Full yedeklemeye hacadığınız zamanı azaltabilirsiniz
– Yedeklediğiniz toplam veriyi azaltabilirsiniz
– Bir sorun oluşursa hızlı bir şekilde geri dönüş yapılabilir
Temel çalışma prensibiniz aşağıdaki resimden de anlayabiliriz.
Şekilde de görüldüğü gibi temel gereksinimlerimiz;
– Active Directory / Global Catalog
– Hub Transport Server / Witness File Share
– Client Acces Role yüklü olmalı
– İki adet Mailbox Sunucusu olacak sunucumuz birisi aktif diğeri pasif mailbox server olacak
– Exchange Server kurulumu için gerekli olan bileşenlerin kurulması gerekir (www.cozumpark.com üzerinde Makaleler bölümünde Exchange Server kurulumu ile ilgili makale mevcuttur. Oradan sadece Exchange Server 2007 kurulumu için sistem gereksinimlerini kontrol edebilirsiniz).
Ancak biz bu makale serimizde CCR ile ilgili işlemlerimize ağırlık vereceğimiz için ben daha önceden bana gerekli olan 3 sunucumu da Exchange Server 2007 kurulumuna hazır hale getirdim. Yani bütün sistem gereksinimlerini önceden kurdum.
Şimdi CCR yapılandırmamız için gerekli olan ayarlarımızı yapalım. Öncelikle sistemimize bir göz atalım.
Görüldüğü gibi iki adet Exchange Server 2007’nin kurulumunu gerçekleştireceğim sunucularım hazır. Bunlardan bir tanesi Active Node olacak diğeri ise Passive Node olacak. Tabi zamanı gelince aralarında görev değişikliği de yapacaklar.
Cluster Continuous Replication uygulamasını yapabilmemiz için Active ve Passive Node üzerinde ikişer tane ethernet kartına ihtiyacımız vardır. Bunlardan bir tanesi genele açık olacak diğer ise sadece iki node arasındaki iletişimi sağlayacaktır. İki sunucu arasındaki iletişim Heartbeat olarak adlandırılır. Bende şekilde görüldüğü gibi net anlaşılsın diye birisini Genel diğerini de Heartbeat olarak adlandırdım.
İsimlendirmeyi yaptıktan sonra Advanced sekmesinden “Genel” isimli ethernet kartımız ilk sırada olacak şekilde ayarlıyoruz. Aynı şekilde “Heartbeat” isimli ethernet kartımız üzerinde de bazı ayarlar yapmamız gerekiyor. File and Printer Sharing for Microsoft Networks ve TCP/IP üzerinden NetBIOS yapısını devre dışı bırakıyoruz.
Ethernet kartlarındaki IP yapılandırmanızı siz kendi networkünüze göre düzenleyebilirsiniz ki zaten Genel olarak adlandırdığımız arayüzlerimizde mutlaka kullanılan ağ üzerinden boşta olan bir IP adresini atamamız gerekiyor. Heartbeat olarak adlandırdığımız arayüzlerimizde ise yine aynı bloktan ancak kullanılmakta olan ağımızda olmayan bir IP ataması yapmalıyız.
Genel için: 192.168.3.200 / 24 ve ikinci sunucumuza da 192.168.3.201 / 24 veriyoruz.
Heartbeat için: 172.16.0.1 / 16 ve ikincisi için de 172.16.0.2 / 16 olarak IP atamalarımızı yapıyoruz.
IP atamalarını yaptıktan sonra eğer isterseniz her iki sunucudan karşılıklı olarak her iki IP adresine de ping atarak test işlemlerimizi yapabiliriz.
Cluster için gerekli ön ayarlarımızı yaptıktan sonra Cluster yapılandırmamıza başlayabiliriz. Ancak başlamadan önce sisteminizi mutlaka güncelleştirin ki Cluster devamında bizlerden bazı güncellemeleri yüklememizi istemesin. Eğer işletim sistemi olarak Windows Server 2003 kullanıyorsanız Service Pack 2’ni kurulması yararımıza olacaktır.
Yönetimsel araçlarımız altında Cluster Administrator konsolumuzu açıyoruz ve şekilde görüldüğü gibi Create new cluster seçerek devam ediyoruz.
Sihirbaza hoşgeldiniz… Evet, bize kısa bir bilgi veriliyor ve devam ediyoruz.
Bir sonraki aşamada ise Cluster için bir domain name tanımlaması ve Cluster’ımız için bir isim tanımlayacağız. Tanımlamalarımızı yaptıktan sonra devam ediyoruz.
Yukarıdaki şekilde de görüldüğü gibi Cluster bünyesinde yer alacak olan ilk sunucumuzu seçiyoruz ve devam ediyoruz.
Oluşturmakta olduğumuz Cluster konfigürasyonu analiz edildi ve bize artılarımız eksilerimiz şekilde görüldüğü gibi sunuldu.
Cluster yapısına bağlanırken kullanılacak olan IP adresi atamasını yapıyoruz. Buradaki IP adresi yine kullanılmakta olan ağımızdaki IP adresi blokundan boşta olan bir IP adresi olmalıdır.
Bu aşamada ise Cluster servisini çalıştıracak olan hesap ile ilgili işlemlerimizi yapıyoruz. Ben test amaçlı yaptığımdan dolayı Administrator hesabını giriyorum. Ancak gerçek bir senaryoda buraya Cluster servisi için bir domain hesabı açarak ve ilgili gruplara üye ederek oluşturduğumuz hesabı eklemek daha yararlı olacaktır.
Bir sonraki aşamada şekilde de görüldüğü gibi Cluster konfigürasyonumuz için bir Quorum yapılandırması gerçekleştireceğiz. Burada Majority Node Set seçiyoruz. Majority Node Set hakkında daha detaylı bilgi almak isteyenler için : https://technet.microsoft.com/en-us/library/cc783705.aspx makalesini incelemelerini tavsiye ederim.
Evet, Cluster’ımız oluşturuluyor. Şekilde görüldüğü gibi analiz işlemi tamamlandı ve eksiğimiz yok. Next ile devam ediyoruz ve Finish ile tamamlıyoruz.
Cluster’ımızın ilk adımını başarıyla tamamladık ve artık ikinci adımımıza yani Cluster bünyemizde bulunacak olan ikinci sunucumuzu Cluster yapımıza ekleme işlemlerine.
İkinci sunucumuzu da aynı birinci sunucumuzda olduğu gibi Cluster Administrator konsolumuzdan ekleyeceğiz.
Evet yukarıdaki şekilde görüldüğü gibi Cluster Administrator konsolumuz açtık ve Open connection to cluster seçip hemen alt kısımda da cluster adını tanımlıyoruz.
Biz bu aşamada var olan Cluster yapımıza ikinci sunucumuzu ekleyeceğiz.
Görüldüğü gibi Cluster yapımızda tek bir sunucu var ve ikincisini de şekilde görüldüğü gibi var olan ilk sunucuya sağ tıklayarak New – Node seçeneği ile devam ediyoruz.
Karşımıza karşılama ekranı çıkacak Next ile geçiyoruz ve bir sonraki aşamaya geliyoruz.
İkinci sunucumuzu da seçtik ve Selected computers alanına ekledik. İşlemlerimize devam edebiliriz.
Cluster konfigürasyonumuz analiz edildi ve sonucunu aldık. Devam ediyoruz.
Cluster servisini çalıştıracak olan domain hesabımız görüldüğü gibi geldi. Bu bilgiler birinci sunucumuzu eklerken cluster konfigürasyonuna alınmıştı ve oradan bu bilgiler çekildi biz sadece şifre girişini yapıyoruz.
Karşımıza çıkan özet bilgisi alanında Next ile devam ediyoruz.
Bu arada ilk sunucumuz üzerinden Cluster Administrator konsolunu açıp baktığımızda yukarıdaki tablo ile karşılaşıyoruz. Görülüyor ki şuan ikinci sunucumuz cluster yapısına dâhil olmaktadır.
Tekrar ikinci sunucumuza geldiğimizde Node ekleme işleminin son durumunu görebiliyoruz. Devamında Finish ile tamamlıyoruz işlemimizi.
Görüldüğü gibi her iki sunucumuz da Cluster yapısına dahil edilmiş durumda ve durumları da UP’tır yani çalışır durumdalar.
Şimdi de oluşturduğumuz cluster yapımızın genel ayarlarını kısaca bir inceleyelim.
Sunucularımız üzerindeki Genel Network ayarlarımız.
Her iki sunucumuzdaki Heartbeat trafiği için ayarlanmış ethernet ve IP bilgilerimiz.
Son olarak da Cluster bünyesindeki sunucularımız üzerindeki ethernet kartları ve tanımlanmış olan IP adreslerimizin durumunu yukarıdaki şekilde görebiliyoruz.
Şuan her şey yolunda ve bütün network ayarlarımız tamamdır ve çalışır durumdadır.
Evet, Cluster yapımızı oluşturduk. Ancak Cluster yapımıza henüz Exchange Server ile ilgili hiçbirşey yapmadık. Bir sonraki makalemizde Active ve Passive Node üzerinde Exchange Server işlemlerimizi ve diğer Cluster konfigürasyonlarımızı gerçekleştireceğiz.
Kaynak :
https://technet.microsoft.com/en-us/library/bb124521.aspx
https://technet.microsoft.com/en-us/library/cc783705.aspx
Mümin ÇİÇEK