Yapay Zekânın en büyük sorun yaşadığı alan Eğitim. Evet çok ilginç gelecek ama cidden ortalık biraz karışmış durumda. Öğrenciler için AI harika bir araç, pek çok konuda başvurabiliyorlar, destek alabiliyorlar, kimisi doğrudan proje veya ödevini yaptırıyo0r. Tabi ki bu son örnek özellikle öğrencilerin bence öğrenme motivasyonunu veya becerisini düşürüyor ama sonuçta eğitimde başarının ben bireysel olduğuna inanıyorum. Yani kendini geliştiren birisi için yapay zeka çok iyi bir yardımcı. Ama kendini geliştirmeyen birisi için AI olsa da olmasa da gelişimi sınırlı kalacaktır. Tabi ki bu güne kadar belki Eğitim ve AI konusu yan yana geldiğinde hep gündem bu eksende dönüyor olabilir fakat artık gündem değişmeye başladı çünkü uzun bir süredir akademi de eğitmenler de AI kullanmaya başladı. Aslında bunda da bence bir sorun yok. Yani ödevini AI’ a yaptıran bir öğrenci eğer o dersi öğrenmek istemiyor ise buna bir yere kadar müdahale edebiliriz bence. Eğitmende sınav sonuçları olsun, örnek sorular olsun artık kendisi hazırlamak yerine AI’ dan destek alabilir. Ama bence hala kendisini bizim yani insanların ürettiği kaynaklar ile besleyen bir yapay zekanın akademi anlamında eğitmenler için yardımcı bir araç olmaktan öteye gitmemesi gerektiğini düşünüyorum. Örnek yakın zamanda yeni bir alaşım bulundu, bu alaşım için AI kullanıldı, bu gayet güzel bir kullanım alanı. Amacı belli, neyi araştırdıkları belli ama bunu bulmak için milyonlarca deney yapmak yerine bunu AI ile yaptırabiliyorsunuz. Gelelim konumuza;
Yükseköğretim kurumlarında yapay zekâ kullanımı hızla yayılırken tartışmalar da beraberinde geliyor. Eskiden öğrencilerin yapay zekâdan faydalanması eleştirilirken artık bazı öğrenciler, öğretim görevlilerinin bu teknolojiyi yoğun şekilde kullanmasından şikâyetçi. Ders planlarından notlandırmaya kadar pek çok akademik süreçte kullanılan yapay zekâ araçları, hem eğitimin niteliği hem de etik açıdan ciddi soru işaretleri yaratıyor.
Öğrenciler, ders materyali üretiminden ödev değerlendirmelerine kadar birçok alanda yapay zekâya başvuran hocaların bu süreci şeffaf yürütmediğini söylüyor. ABD’deki Northeastern Üniversitesi’nde bir öğrenci, hocasının ders notlarını gizlice yapay zekâ ile hazırladığını öğrenince okul yönetimine resmî şikâyet dilekçesi sundu ve eğitim ücretinin iadesini talep etti. Bu durum, öğrencilerin eğitime ödediği yüksek ücretlerin karşılığında insan etkileşimi beklediğini gösteriyor.
2025 verilerine göre, ABD’de dört yıllık üniversite eğitimi için yıllık ortalama eğitim ücreti 17.709 dolar. Devlet üniversitelerinde eyalet dışından gelen öğrenciler için bu tutar 28.445 dolara kadar çıkıyor. Bu kadar yüksek ücretlere rağmen derslerin büyük kısmının yapay zekâ yardımıyla yürütülmesi, öğrenciler arasında memnuniyetsizlik yaratıyor.
Hult Uluslararası İşletme Okulu’nda görev yapan Rob Anthony, notlandırmada yapay zekâ kullanımının giderek yaygınlaştığını belirtiyor. Anthony’ye göre, akademisyenler yoğun iş yükü ve düşük teşvik nedeniyle bu süreçleri hızlıca tamamlamaya çalışıyor. Bu durumun sonucunda ise öğrenciler benzer, hatta birebir aynı geri bildirimleri alıyor.
Öğrencilerin notlarının gelecekteki kariyerlerini etkilediği düşünüldüğünde, bu sistem pek çok açıdan adalet sorununu da beraberinde getiriyor. İsmini vermek istemeyen bir araştırma görevlisi, 70 ila 90 arasındaki ödevi değerlendirmek için ChatGPT’den yardım aldığını söylüyor. Her ne kadar sonuçları tekrar gözden geçirse de bu yöntemin etik olmayan bir tarafı olduğunu itiraf ediyor.
