Olmak ya da olmamak, işte bütün mesele bu! Evet biraz alıntı ile başlamak istedim çünkü konu başlığımız biraz öyle oldu. Malum yapay zeka devrimini yaşadığımız şu günlerde Generative AI gündemi yavaş yavaş AI Agent ile yer değiştirmiş ve bu aralar herkes AI Agent konuşmaya başlamıştır. Durum böyle olunca da aktif olarak bu projeleri yapan birisi olarak bende tecrübelerimi paylaşmak istiyorum.
Öncelikle AI Agent, yapay zeka’ nın her noktasında olduğu gibi büyük vaatlerle geliyor, geçtiğimiz günlerde sosyal medya hesaplarımdan paylaştığım gibi mutlaka burada da duvara toslayacağız, aynı hype cycle’ da olduğu gibi ama sonra su akıp yolunu bulacak. Ancak bundan kaçış yok, yani birileri duvara toslasın, biz bekleyelim, öğrenelim, sonra bu işlere gireriz dediğinizde aslında bu işlerin uzaktan göründüğü kadar kolay olmadığını anlayacaksınız. Özellikle şirketlerin tepe yönetimi çok motive olsa dahi projelerdeki en büyük direnç çalışanlar oluyor. Çok basit Microsoft copilot’ı düşünün. Hali hazırda 30 yıldır kullandığı excel’ e bir yapay zeka geldi diyoruz, geç eğitime katıl diyoruz buna bile insanlar direniyor. Özetle bir yerden mutlaka başlamanızı bir kez daha tavsiye ediyorum. Peki konumuza geri dönelim.
Öncelikle çok kısa bir şekilde AI Agent nedir ondan bahsetmek istiyorum;
AI Agent’ler, kendi başına ya da yarı otonom şekilde hareket edebilen, algılama, karar verme, aksiyon alma ve öğrenme kabiliyetlerine sahip yazılımlardır. Kısaca eskiden alışageldiğimiz RPA gibi otomasyon araçlarından daha esnek, uyarlanabilir ve özellikle içerisinde bulunduğu duruma, girdiye, çıktıya duyarlı çözümler sunar. Malum RPA biraz daha bu konuda statik hareket eder.
Peki AI Agent ne zaman kullanılmalı?
Özellikle pek çok müşterimizin öncelikle ihtiyacını dinlediğimiz zaman çoğu zaman sadece copilot gibi hazır bir AI çözümünün yeterli olduğunu görüyoruz. Hatta daha niche konularda işimiz daha kolay çünkü müşteri örnek 2d yi 3d ye çevirmek istiyorum, metin yazdırmak istiyorum, metinleri kontrol ettirmek istiyorum, görsel çizdirmek, video hazırlatmak istiyorum gibi net isteklerini belirtiyor. Bu nedenle bu tür istekler için çok karmaşık alt yapılara ve ürünlere gerek yok. Hatta son dönemde şöyle çok akıllıca hazır paket yapay zeka ürünleri gördüm (aslında copilot böyle ama bu işin öncülerinden ve Microsoft, OpenAI işin içinde olduğu için onlar ne yapsa normal geliyor), yani bir üretici örneğin 4 tane en iyi yapay zeka ajanını veya LLM modelini tek bir agent içerisinde çalıştırıyor, bu sayede örneğin hem çok iyi içerik üretebilirken çok iyi video da hazırlayabiliyor, tabi burası para-çokomel, yani ona göre maliyetleri oluyor.
O zaman bu AI Agent hangi iş modellerinde daha çok tutuyor?
AI Agent’ler özellikle karmaşık, değişken ve çok boyutlu iş senaryolarında büyük değer yaratıyor. Örneğin:
-
Seyahat ve lojistik optimizasyonu
-
Dinamik müşteri taleplerinin yönetimi
-
Çeşitli araç ve API’lerle sürekli etkileşim gerektiren iş süreçleri
Peki bu işleri biz bu güne kadar klasik otomasyon (örneğin RPA ve basit workflow otomasyonu) ile yapıyorduk, ne oldu? AI Agent bu iş modelleri için aslında çok daha iyi bir model sunduğu için şirketler mevcut alt yapılarına ödedikleri paraları doğrudan AI Agent’ a ödeyerek hem modern bir alt yapıya hem de daha esnek bir çözüme kavuşmaya başladı.
O zaman AI Agent ne zaman kullanılmamalı?
Her iş süreci AI Agent kullanımına uygun değil. Aşağıdaki durumlarda agent’ler gereksiz veya riskli olabilir:
-
Basit, rutin ve statik süreçler: Burada RPA çok daha verimli ve maliyet-etkin bir çözüm olur.
-
Aşırı karmaşık ve kritik süreçler: Örneğin gerçek zamanlı otonom araç kontrolü veya sağlık uygulamaları gibi hata toleransı çok düşük alanlarda agent’ler henüz yeterince güvenilir değil.
-
Yüksek maliyet ve belirsiz fayda: Özellikle LLM tabanlı agent’ler ölçeklendikçe ciddi maliyetlere yol açabilir. Hele birde müşteriniz bunu Türkçe yapın derse işler birden 3 aya biter derken 8 ay olmuş hala açık kaynak bir LLM modeline Türkçe öğretmeye çalışmak ile geçirebilirsiniz.
-
İnsan dokunuşu gereken işler: Empati, yaratıcılık, yargı veya derin bağlam bilgisi isteyen görevler için agent’ler uygun değildir. Zaten uygun olduğu döneme benim gibi 80 kuşağı skynet diyor. Gençler bu bölümü anlamadı ise araştırsın lütfen :)
-
Şeffaflık, regülasyon ve güvenlik gereklilikleri: Kara kutu gibi çalışan modeller, bazı sektörlerde yasal veya etik riskler doğurabilir. Burası da çok sıkıntılı malum chatgpt’ nin bile ilk anonslarında ünlü bir sanatçının sesinin çalındığı iddiası gündeme gelmiş, oradan bu yapay zeka hangi verileri okuyor, bu okuduklarını ne yapıyor, nasıl yorumluyor gibi değişik gündemler olmuştu.
Kısacası AI Agent’ler ne basit işlerde kullanılmalı ne de insanın yerini tamamen alacak şekilde konumlandırılmalı. En uygun kullanım alanı orta seviyede karmaşıklığa sahip süreçler.
Umarım faydalı bir blog postu olmuştur, bir sonraki postumda görüşmek üzere.
