Fiziksel Diskler hassas donanımlardır. Her an veri kaybı oluşması muhtemeldir. Bu sebepten dolayı yedekleme şirketlerde çok büyük önem taşır. Yedekleme prosüdürü şirket politikalarına göre değişebilir fakat her nerede çalışıyor iseniz geri dönüşüm süresi mutlaka en kısa zamanda yapılmalıdır ki, iş kaybı oluşmasın. Bir Server düşünüz, DC, Ms Exchange rolleri ve üzerinde tanımlı 200 kullanıcı ve mail hesapları olsun. Böyle bir yapıdaki server ‘ın hizmet dışı kalması ve tüm yazılımsal komponentlerin tekrar baştan yüklenmesi saatler alır. Fakat bu server Acronis ile bir imajı alınmış olsa, geri dönüşüm süresi (dakikalar içersinde) çok daha kısa bir sürede olur.
Yedekleme ile Imaj ama arasındaki farkı bahsetmek gerekir ise, imaj da tüm olarak işletim sistemi ait datalar ve üzerindeki tüm yazılımlar ile birlikte snaphot alınır. Yedeklemede ise spesifik olarak belirlenmiş dataların yedeklerini alır. Örnek Exchange yedeği veya SQL gibi. Acronis hem yedekleme hemde imaj alma yazılımıdır. Exchange Server, SQL, Oracle gibi yazılımların oluşturduğu dataların yedeklenmesi isteniliyorsa Acronis bunları da, Agent ların kurulması şartıyla (Ayrı Agent Lisansı ister) yedekler. Bizim konumuz bu makalede Online Imaj alma teknikleri ve geri dönüşüm olacağı için yukarıda bahsettiğim Agent lara değinmeyeceğim fakat bilgi açısından bilmenizde yarar var.
Acronis True Image for Microsoft Small Business Server ‘ ın kurulumuna geçmeden önce neden yedekleme ihtiyacı duyarız? Buna Consolidated Analyst Reports’ un grafik örneği ile değinmek isterim.
Grafikte görüldüğü gibi. %40 lık dilimi Donanımsal problem olarak gösterilmiş. Makalenin başındada belirttiğimi gini HDD ler hassas donanımlardır ve çok çabuk bozulabilirler. Buradaki %40 lık oran tabi ki sadece HDD leri belirtmiyor, tüm donanımları ele alıyor fakat yoğunluk olarak fiziksel diskler gösterilebilir. %29 oranda da insan ların hatası olarak gösterilmiş. Biz IT çalışanı olarak üzerinde çalıştığımız kritik bi konfigürasyon, sistemin down olmasına yol açabilir. Bu doğal bir durumdur çünkü biz insanız ve hata yaparız fakat hatamızı da telafi etmesini bilmeliyiz bu da yedekleme ile olur. Mutlaka kritik bir konfigürasyon üzerinde çalışıyor isek yapının full imajını almalıyız ki geri dönüşümüz çok daha hızlı ve kolay bir şekilde olsun. %13 lük bir kesim ise Yazılımsal bug veya updatelerden kaynaklanabilecek problemleri belirtiyor. %6 Virusler, %9 Hırsızlık, %3 Doğal Afetler olarak gösterilmiş.
Veriler firmalar için çok önemlidir. Bu çalıştığınız firmaya göre değişebilir ama her nerede çalışıyor iseniz mutlaka bir yedekleme planı oluşturmalısınız. Buna Disaster Recovery Plan adını veririz. Yedekleme seneryoları oluşturulur ve yedekten dönüş üzerine planlar yapılır. Makalemde basit bir seneryo oluşturdum, Server ‘ın Hard Disk işlevini yitiriyor ve yeni bir hard disk ile SBS server işlevine devam etmesi sağlanıyor.
Kuruluma geçmeden önce sistem gereksinimlerine değinelim:
System requirements
Minimum hardware requirements
Acronis True Image for Microsoft Small Business Server requires the following hardware:
Pentium processor or higher
256MB RAM
FDD or CD-RW drive for bootable media creation
Mouse (recommended).
Supported operating systems
Acronis True Image Management Console
Windows Small Business Server 2003
Windows Professional 2000 SP4/XP Professional SP2
Windows Server 2000/Advanced Server 2000/Server 2003
Windows XP Professional x64 Edition, Windows Server 2003 x64 Editions
Windows Vista all Editions (except for installation of Acronis components on remote
machines running Vista)
Acronis True Image Agent for Windows
Acronis True Image for Microsoft Small Business Server
Acronis Backup Server
Acronis Group Server
Acronis Universal Restore (optional)
Windows Small Business Server 2003
Setup dosyasını çalıştırdığınızda karşınız 5 seçenek çıkar.
Acronis True Image Management Console : Uzaktan yönetim için kullandığımız konsoldur. Buradan Clientlara Agent ları dağıtıp yedekleme planları oluştururuz.
Acronis True Image Agent : Agentları manuel olarak yüklemek için olan seçenektir.
Acronis Backup Server : Bu komponent ile Storage ları ve backup arşivlerini yönetimini sağlarız. Örneğin Server üzerinde DLT/LTO bir tape drive ının var ise, bu komponentle client lar o storage üzerine verilerini yazabilir.
Acronis Group Server : Grouplandırılmış yedekleme politikalarını oluşturmamıza, planmamıza ve rapor almamıza yarağan bir araçtır.
Biz direkt True Image for SBS i, Microsoft SBS server üzerine kuracağız. Kurulumu basit bir şekilde yapılıyor. Snaphot kalabalığı olmasın diye kurulum tarafına değinmeyeceğim.
Kurulumu tamamladıktan sonra Acronis True Image for SBS’ i çalıştırıyoruz. Buradan Backup ‘ı seçiyoruz.
Karşımıza Welcome Screen çıkıyor next diyoruz.
Karşımıza 2 seçenek çıkıyor. My computer ‘ ı seçersek full imaj alırız. My Data ise Server üzerindeki dataları yedekler. Next diyoruz.
Hangi Parition ‘ın imajını alacağını soruyor. C Partition ın yedeğeni alıyorum.
Nereye yedek alacağamızı belirtiyoruz.
Full Imaj alıyorum. Daha önceden oluşturulmuş imaj dosyası olsaydı, Incremental veya Differential yedek alabilirdik. Fakat ilk defa imaj aldığımız için Full imaj alacağız.
Default Options la imaj alacağım.
Alacağım imaj için description yazıyorum.
Imaj için seçtiğim seçenekleri özetliyoır. Proceed diyerek imaja başlıyorum.
Imaj alma işlemi başladı. Imaj alma işlemi bittikten sonra başarılı olduğuna dair bir ileti alırsınız.
Imaj alma işlemini tamamladık. Şimdi imajdan geri dönüşüm için bootable media oluşturacağız.
Başlat – Programlar- Acronis True Image for SBS – Bootable Rescue Media Builder seçiyoruz ve karşımıza Welcome Screen Geliyor.
Acronis True Image fos SBS (Safe Version) : Safe version da USB, SCSI Hard Disk, PC CARD lar için driverları içermez.
Acronis True Image fos SBS (Full Version) : Full version da USB, SCSI Hard Disk, PC CARD lar için driverları içerir.
Acronis Bootable Agent : Buradaki imajı oluşturduğumuzda Acronis True Image Management Console yardımı ile client a uzaktan erişim sağlayabiliriz. USB, SCSI Hard Disk, PC CARD lar için driverları içerir.
Acronis True Image fos SBS (Full Version) için bootable media oluşturacağız.
Karşımızı 4 seçenek çıkıyor. CD ye yazdırabilir. ISO imaj, oluşturabilir, bootable disket yapabilir ve RIS server özelliğini kullanabilirisiz. Ben ISO imaj oluşturacağım.
ISO imajı için konum belirtip next diyoruz.
Seçtiğimiz seçenekler için özel bilgiler geliyor. Proceed diyerek ISO imajını oluşturuyoruz.
Imajımız hazır , bootable CD de oluşturduk. Sırada imajdan geri dönüşüm var. Felaket senaryosu gereği sanal makinedeki HDD komple uçuracağım ve yeni bir HDD e geri dönüşüm yapacağız.
Oluşturduğum bootable media ile Server ‘ ı boot ediyoruz ve Acronis True Image for SBS i seçiyoruz.
Gerekli olan komponentler yüklendikten sonra karşımıza Acronis’ in menüsü çıkıyor. Recovery ‘ i seçiyoruz.
E Partion a yedeklediğimiz İmaj dosyası C: olarak gözüküyor. Bunun nedeni ise, C: deki HDD komple uçurmam ve yerine yenisini takmam. Burada yerine yenisini replace ettiğim HDD nin görünmeme sebebi henuz o HDD biçimlendirmemiş olmamdan kaynaklanıyor. Recovery tamamlandıktan sonra eski haline dönecektir.
Geri dönüşüm kaynağı olarak, Acronis Backup Server üzerindeki bir imajdan dönebilir, FTP deki imajdan dönebilir veya network üzerindeki bir makine üzerindeki imajdan geri dönüşüm yapabilirsiniz. Ben, daha önce imajını aldığım ve farklı bir fiziksel diskte bulunan imajdan geri döneceğim.
Imaj içersindeki belirli bir dosya ve klasörü döndürmek istiyorsanız, Restore specified files or folders seçeneği ile devam etmeniz gerekir. Biz full imajı yeni HDD ye çakacağımız için. Restore disks or partitions seçeneği ile devam ediyoruz.
Hangi Diski geri döndüreceğinizi soruyor. C: yi seçip next diyoruz.
Burada Unallocated olarak belirtilen, yeni HDD mizi seçiyoruz.
Imajını aldığım partion Active bir partion dı yani Sistem dosyalarının ve İşletim Sistemini olduğu partion. Sadece bir partion active olarak gösterilir. Partion da işletim sistemi var ise Active partion olarak konumlandırılması önerilir.
Geri döneceğimiz partion ı bölümlere ayıra biliriz. Onu da buradaki menü den yapıyoruz.
Başka partion veya HDD drive dan dönecekmisin diye soruyor. Hayır diyorum.
Next i seçince bir bilgi ekranı ile karşılaşıyoruz. Acronis Universal Restore eklentisinden bahsetmek isterim. Aldığınız imajı sadece aynı donanıma sahip olan bir makineye veya tekrar aynı makineye çakabilirsiniz. Bunun nedeni ise Driver ların aynı olduğundandır fakat imajı farkı donanımsal bir yapıya sahip server üzerine entegre etmek isterseniz, Acronis Universal Restore eklentisine sahip olmanız gerekir. Ayrı bir lisans gerektiren eklentidir. Kullanımı basittir. Eklentiyi kurduktan sonra Universal Restore Bootable Media oluşturuyorsunuz ve o media ile boot ediyorsunuz.
Buradaki seçeneklerde, imajı çaktıktan sonra reboot etsin veya SID sini değiştirsini seçebilirsiniz. Eğer aynı imajı birden fazla makineye çakacaksanız SID leri değiştirilmelidir.
Proceed diyerek, geri dönüşümü başlatıyoruz.
SBS server’ ı imajdan geri döndürdük. Partion lardan da görüldüğü gibi, Active Partion C: olarak eski halinde konumlandırıldı ve SBS server yeni HDD ile aktif durumda.
Acronis ‘in, sanallaştırma için olan çözümünden de bahsetmek isterim. Imajını aldığımız, SBS server ‘ ı sanallaştıralım.
Tools Menüsünden – Convert Back-Up virtual Disk i seçiyoruz.
Welcome Screen bizi karşılıyor. Next i seçip bir sonraki menüye geçiyoruz.
SBS server ‘ ın imajını seçip next diyoruz.
Burada sanallaştıracağız Server’ ın hangi platform üzerinde kullanacağını belirliyoruz. Ben Vmware için oluşturuyorum.
Konumunu belirtip next diyoruz.
Proceed i seçerek sanallaştırma işlemini tamamlıyoruz.
Bu makalemde Acronis’ in SBS server için olan çözümünü anlatmaya çalıştım. İlerleyen makalelerde Acronis’ in diğer özelliklerine değinmeye çalışacağım. Bir sonraki Acronis makalesinde görüşmek üzere.
Murat GÜÇLÜ